کژتابی نسبت به فرهنگ افغانها/ایرانی در افغانستان خارجی محسوب نمیشود
به گزارش خبرنگار کتاب و ادبیات خبرگزاری فارس، ششمین جشنواره قند پارسی با حضور تعدادی از شاعران افغان و ایرانی در تالار سوره حوزه هنری برگزار شد.
براساس این گزارش، در این مراسم پیش از دعوت از محمدحسین جعفریان شاعر و روزنامهنگار و رایزن اسبق فرهنگی ایران در افغانستان، مجری برنامه از وی این گونه نام برد که از جانبازی دعوت میکنم به روی سن آید که در راه ادبیات افغانستان مجروح شده است.
* کژتابیهایی در ایران نسبت به فرهنگ افغانستان وجود دارد
پس از این سخنان محمدحسین جعفریان روزنامهنگار و رایزن سابق ایران در افغانستان به روی سن آمد و اینگونه سخن خود را آغاز کرد که دیدار شما عزیزان همیشه برای بنده تداعی کننده و زنده کننده بخشهایی از افغانستان است که هنوز وقتی سفر میکنم در آنجا احساس راحتی میکنم.
جعفریان افزود: من با بسیاری از شما بودم از زمانی که جلسه شعر افغانها در مشهد در اتاقکی واقع در بازار جواد برگزار میشد تا اینکه بعدها به تهران آمد.
رایزن سابق ایران در افغانستان ضمن اشاره به آشنایی خود با سرور مولایی اضافه کرد: در سال ۱۳۶۹ یا ۷۰ با سرور مولایی این فرد برجسته آشنا شدم و بسیار از او آموختم همانجا متوجه شدم در سرزمین افغانستان چه میگذرد.
این روزنامهنگار در ادامه سخنان خود با تأکید براینکه تلاشهای بسیاری برای ارتقای فرهنگی دو کشور داشتم، گفت: در تمام طول مسئولیتم سعی کردم برای ارتقای فرهنگ دو کشور ایران و افغانستان تلاش کنم اما همیشه فکر کردم کژتابیهایی در کشور من نسبت به حوزه فرهنگ کشور افغانستان وجود دارد.
این فعال فرهنگی در ادامه سخنان خود به ذکر و نقل یک خاطره پرداخت و ابراز داشت: کژتابیهای موجود بر سیاستگذاری کشور من در افغانستان دیده میشود که اگر این هزینهها در حوزه فرهنگ صورت میگرفت شاهد تحولی دیگر بودیم؛ البته همیشه افرادی بودند که مسئولان را راهنمایی کنند که اگر قرار است سرمایهگذاری صورت گیرد باید در حوزه فرهنگ باشد اما این حرکت کمرنگ بوده است.
جعفریان در ادامه ضمن اشاره به اینکه در دو کشور پاکستان و هندوستان مرکز مطالعات و تحقیقات زبان فارسی وجود دارد، تصریح کرد: در حال حاضر در پاکستان و هندوستان این مرکز فعالانه پیگیر امور است اما در افغانستان با وجود در نظر گرفتن زمین، فضا و محیط کاری در این راستا صورت نگرفته است. باید تأسف خورد چرا که در سرزمینی که مهد زبان فارسی است مرکزی با نام تحقیقات و پژوهش زبان فارسی وجود نداشته و فعالیت نمیکنند.
رایزن سابق ایران در افغانستان درباره فرهنگ بهینه موضوعاتی را مطرح و گفت: در دو سوی مرز، زبان و لهجه (مثلاً اصفهانی و نیشابوری) وجود دارد اما به مرور این لهجه به گویش مبدل میشود که اگر فکری به حال آن نشود مانا نخواهد بود. زمانی که فرزندان ما و شما در هنگام صحبت به زبان فارسی متوجه مطلبی نمیشوند اینها همه از مبدل شدن لهجه به گویش است که در این راستا باید کلیدواژگان یکسانسازی شود.
* نگاه رهبر انقلاب به فرهنگ ورای تمام مسائل سیاسی است
جعفریان در ادامه ضمن اشاره به اینکه در برابر یک شئی دو نوع واژه وجود دارد، بیان کرد: مثلاً در کشور من هواپیما و در افغانستان تیاره و در کشور فارسی زبان دیگری واژه دیگر به کار میبرد اما چه خوب که این واژهها با بهینهسازی یکسانسازی شوند چرا که واژه خشت اصلی زبان است که با آن نثر آفریده میشود، رمان نوشته و شعر خلق میشود. واژه وارداتی است و هیچ کس نمیتواند بگوید کدامیک درست است از اینرو برای یکسانسازی واژهها در دو سوی مرز باید فکری بشود.
این روزنامهنگار با ابراز تأسف از اینکه بدبختانه در سطوح سیاسی نگاه به شکل دیگری است اما در سطح اول کشورم رهبری وجود دارد که نگاهی جز این دارد، گفت: مقام معظم رهبری در دیدار خود با رایزنان فرهنگی تأکید کردند که اگر دو فعالیت در خارج از ایران محور است آنها اسلام و زبان فارسی هستند. گسترش زبان فارسی در مقام برتر و ارجح است همین بس که دو سال گذشته وقتی با شاعران خدمت ایشان رسیدم آقای کاظمی آن سال همراه ما نبودند رهبر انقلاب سراغ کاظمی را گرفتند و از بنده پرسیدند رمانی نوشته و منتشر شده که قطور است و پیرامون جنجال افغانهاست. البته ایشان چند رمان نام بردند. من نامهایی را بردم فرمودند نه اینها نیست اثری که من مدنظرم است توسط آقای کاظمی ویرایش شده است.
جعفریان در این راستا ابراز داشت: برای بنده عجیب بود که رهبر انقلاب از اثری صحبت میکند که منتشر شده و بنده آن را ندیدم؛ پس از بازگشت از دیدار با ایشان به کاظمی زنگ زدم و درباره این اثر پرسیدم که او اینچنین گفت این رمان هنوز توزیع نشده است.
وی ادامه داد: رهبر انقلاب اسلامی ایران سراغ رمانی را از بنده میگرفت که قطورترین رمان در تاریخ ادبیات افغانستان بود که آن را دیده و خوانده بود.
* یک ایرانی هیچگاه در افغانستان خارجی محسوب نمیشود
جعفریان در ادامه گفت: روزی در جمعی سه نفره نشسته بودیم. هر سه نفر لباس افغانی به تن کرده و به این زبان صحبت میکردیم گویشمان دقیقاً افغانی بود اما در این میان یکی گفت که از ما سه نفر فردی خارجی است بدون اینکه اشارهای به بنده کند به فردی دیگری رو کرد و گفت تو خارجی هستی. آن فرد متوجه نشد که خارجی جمع بنده هستم وقتی عنوان کردم خارجی جمع من هستم آن فرد افغان به بنده گفت یک ایرانی هیچگاه خارجی محسوب نمیشود اما متأسفانه در ایران بسیاری از مسئولان سیاسی مملکت من نمیفهمند که یک ایرانی در افغانستان خارجی محسوب نمیشود.