سال ۲۰۰۸ سال جهانی زبانها و توجه به زبانهای رو به زوال
سال ۲۰۰۸ از سوی مجمع عمومی سازمان ملل به عنوان سال بین المللی زبانها نامگذاری شده است.
در پیام کوئیچیرو ماتسورا رئیس عمومی یونسکو به مناسبت بزرگداشت سال ۲۰۰۸ به عنوان سال بین المللی زبان ها آمده است: سازمان یونسکو که وظیفه هماهنگی فعالیتهای سال آتی به آن محول شده است، مصمم است که وظیفه خود را به عنوان یک سازمان راهبردی در این زمینه به طور کامل به انجام برساند.
این سازمان از اهمیت قاطع وحیاتی زبانها در مقایسه با بسیاری از چالشهای دیگر که بشر در دهه های آینده با آنها روبرو خواهد بود، کاملا آگاه است.
زبانها برای حفاظت از هویت افراد وگروهها و همچنین برای همزیستی مسالمت آمیز آنها در جوامع، اهمیت بنیادین دارند. آنها ( زبانها) عاملی استراتژیک برای پیشرفت به سوی توسعه پایدار و ارتباط موزون مابین زمینه های عمومی و محلی می باشند.
در بخش دیگری از این پیام آمده است : زبانها دارای بیشترین اهمیت برای رسیدن به اهداف مصوبات پیشین سازمان ملل در سال ۲۰۰۰ یعنی شش هدف آموزش برای عموم ( با نام اختصاری EFA )و اهداف توسعه هزاره ( با نام اختصاری MDGs) می باشند.
زبانها به عنوان عاملی برای همگرایی اجتماعی در میان گروههای هم زبان ، نقشی استراتژیک برای بر چیدن فقر مطلق و گرسنگی ( MDG1) هستند چرا که آنها در گسترش سواد آموزی عمومی و یاد گیری مهارتهای زندگی موثرند . زبانها برای رسیدن به آموزش ابتدایی همگانی ( MDG2) مبارزه با ایدز ، مالاریا و سایر بیماریها ( MDG6) اهمیت بنیادی دارند و همه این فعالیتها باید به زبان های ( مادری ) جمعیتهای مورد نظر انجام شوند، اگر واقعا رسیدن به این اهداف مد نظر است. حفاظت از دانش و مهارتهای بومی و محلی و تضمینی محیط زیست پایدار (MDG7 ) ذاتا به زبانهای محلی و بومی وابسته است.
علاوه بر آن تفاوتهای فرهنگی وابستگی زیادی به تفاوتهای زبانی دارد همانطور که در اعلامیه جهانی تنوع فرهنگی و برنامه فعالیتهای مرتبط ( ۲۰۰۱) ، میثاق حفاظت از میراث فرهنگی و میثاق پاسداری و ترویج تنوع فرهنگی ( ۲۰۰۵) بر آن تاکید شده است.
اما در فاصله چند نسل آینده، ممکن است بیش از ۵۰ درصد از ۷۰۰۰ زبان رایج دنیا کاملا از بین بروند. کمتر از یک چهارم این زبانها در مدارس و محیطهای آموزشی تکلم و تدریس و در فضای مجازی انترنت بکار برده می شوند و بیشتر آنها بصورت پراکنده استفاده می شوند. هزاران زبان دیگر که هر روزه بر زبان مردم جاری است ، در مکانهای آموزشی و فضاهای نشر و رسانه ها مورد استفاده قرار نمی گیرند.
اکنون ما باید دست به اقدامی عاجل بزنیم ، این گونه که با تشویق و توسعه سیاستهای زبانی ، بگونه ای که هر جامعه زبانی قادر باشد تا ابتدا از زبان اول خود ، یعنی همان زبان مادری خود، هر چه وسیعتر و هر اندازه که ممکن است در امر آموزش استفاده کند و در کنار آن در یک زبان ملی یا منطقه ای و یک زبان بین المللی نیز مهارت پیدا کنند.
همچنین باید افرادی که به زبان غالب ( اکثریت) سخن می گویند را تشویق کرد تا به یک زبان ملی یا منطقه ای دیگر و یک یا دو زبان بین المللی تسلط یابند. تنها در صورتی که چند زبانی کاملا پذیرفته شود، تمام زبانها جایگاهشان را در دنیای گلوبالیزه شده ما پیدا خواهند کرد.
از این رو سازمان یونسکو از تمام دولتها، ارگانهای ملل متحد، سازمان های جامعه مدنی، سازمان های آموزشی ، انجمنها و سایر موسسات مرتبط و علاقه مند دعوت می کند تا فعالیتهای خود را برای تقویت و مراقبت ویژه از زبانها و ترویج و پاسداری از تمام زبانها، به خصوص زبانهای رو به زوال ، در تمام زمینه های فردی و اجتماعی افزایش دهند.
سال ۲۰۰۸ که نهمین سالگرد روز جهانی زبان مادری است، اهمیتی ویژه خواهد داشت و یک فرصت زمانی ایجاد خواهد کرد برای معرفی شروع اقدامات جدید برای گسترش و ترویج زبانهای مختلف.
هدف مشترک ما این است که اطمینان حاصل کنیم ، اهمیت تنوع زبانی و چند زبانگی در سیستمهای آموزشی ، اداری و حقوقی ، فرهنگی و رسانه ها، اینترنت و تجارت و همچنین اقتصاد در سطوح کشوری ، منطقه ای و بین المللی به رسمیت شناخته شود.
سال بین المللی زبانها (۲۰۰۸) یک فرصت بی همتا ایجاد خواهد کرد تا پیشرفتی قاطع برای رسیدن به این اهداف حاصل شود.