انجمن دوستی ایران و افغانستان – اخبار رسانه ها

کابل – بازار در اغلب شهرهای مشرق زمین مرکز عمده داد و ستد محسوب می‌شود ، بازار کابل که در اصطلاح محلی به آن مندوی می‌گویند، در دو سوی رودخانه کابل که از وسط شهر می‌گذرد، قرار گرفته است.

به گزارش ایرنا، قدمت بازار فعلی کابل به یکصد سال قبل می‌رسد و شامل بازارهای پارچه فروش ها، کفاش ها، خشکبار، پوشاک، اجناس دست دوم و غیره می باشد.

علاوه بر بازار فعلی کابل در بخش قدیم این شهر همانند بسیاری شهرهای شرقی بازار سرپوشیده وجود داشت که با گذشت زمان بسیاری مغازه‌ها و آثار آن به علت عدم مراقبت و محافظت در گذر زمان تخریب شد و اقدام اساسی برای بازسازی آن برای توسعه صنعت گردشگری صورت نگرفته است.

چندی قبل بخشی از بازار قدیم کابل که قدمت چند صد ساله دارد، تعدادی از بناهای آن از سوی بنیاد خیریه آغاخان رهبر فرقه اسماعیله جهان که در افغانستان پیروانی نیز دارد، بازسازی شده است.

هرچند توسعه زندگی شهرنشینی در کابل تا حدودی از اهمیت دیرینه بازار قدیم این شهر کاسته است، اما همچنان بزرگترین مرکز خرید و فروش انواع محصولات داخلی و خارجی محسوب می‌شود.

در حال حاضر اغلب فروشندگان بازار کابل از وضعیت موجود کسب و کار خود راضی نیستند و علت را ورود انواع محصولات ارزان قیمت خارجی می‌دانند که باعث از بین رفتن انواع محصولات داخلی به ویژه صنایع دستی در کشورشان شده است.

اقتصاد افغانستان بر اساس قانون اساسی جدید که در ششم بهمن سال ‪۱۳۸۲‬ خورشیدی به امضا حامد کرزی رییس دولت انتقالی وقت رسید، مبتنی بر بازار آزاد و تابع عرضه و تقاضا است.

علاوه بر بازار آزاد، ادامه درگیری‌ها در برخی مناطق جنوبی و جنوب شرق کشور و گسترش آن به دیگر مناطق افغانستان، تا حدود زیادی مانع رونق اقتصادی این سرزمین با قدمت پنج هزار ساله شده است، این عوامل نیز تا حدی باعث فرار سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی هم گردیده است.

با تمام وجود، شماری از هنرمندان و صنعتگران افغان در تلاش هستند تا هنرها و صنایع دستی کشورشان را که در منطقه از شهرت خوبی برخوردار بوده ، حفظ کنند.

هرچند بازدید در یک روز زمستانی از بازار کابل خیلی به نظر جالب می آید، اما به گفته فروشندگان قدیمی شهر، بازار دیگر رونق سال گذشته را ندارد، آنان علت را سه دهه درگیری و جنگ در کشورشان و ادامه خشونت‌ها می دانند.

این در حالی است که جمعیت این شهر پنج میلیون نفری همانند سایر شهرهای جهان، هر روز خود را با کار، تلاش و امید به آینده شروع می‌کنند.

هرچند در بازار کابل تنوع زیادی از اجناس به چشم نمی‌خورد، اما بیشتر اجناس چینی و پاکستانی هستند. در این شهر تنها تعداد کمی فروشگاه‌های بزرگ زنجیره‌ای وجود دارد که اغلب اجناس آن وارداتی است و مشتریان آن خارجیان و افغان‌های مرفه‌ای هستند که وضع اقتصاد بهتری نسبت به هموطنان خود دارند.

عبدالرحمان یکی از بازاری‌های قدیمی کابل با اشاره به اثرات رکود اقتصادی بر کسب و کار خود به خبرنگار ایرنا، گفت: در گذشته بازار این شهر همانند بازار بسیاری شهرها پر رونق بود، زمانی که آرامش از افغان ها گرفته شد، دیگر همانند سابق فروش ندارد، مردم بیشتر به فکر نان هستند تا خرید کالاهای دیگر.

وی ادامه داد: در سال‌ها اخیر که امنیت نسبی در پایتخت حاکم بود، تعدادی از گردشگران خارجی به کابل سفر می‌کردند، اما به علت ادامه ناامنی ها، تعداد آنان روز به روز کمتر می‌شود.

همچنین سردار محمد، یکی از قالی فروشان کابل که در هوای سرد کابل خود را با پتو پوشانده و در انتظار مشتری بود، از وضعیت موجود ناراضی است،گفت : فرش‌های مغازه وی دستبافت است و بیشتر به هند صادرمی شود.

وی با اشاره به اینکه تا چند سال قبل وضعیت بهتری داشت و بیشتر تولیدات خود را به خارج صادر می‌کرد، افزود: با ورود قالی‌های ماشینی، مردم تمایلی زیادی برای خرید فرش‌های دستبافت از خود نشان نمی‌دهند.

وی با اشاره به رونق گذشته در بازار فرش فروش ها، اضافه کرد: در حال حاضر تنها قادر به فروش چند تخته قالی در طی یک ماه به صورت نقد و اقساط است.

سردار محمد، افزود: بسیار از همکارانش به دلایل ناامنی به سایر کشورها مهاجرت کرده‌اند و برخی‌ها نیز در این حرفه و تعدادی هم در خارج کشور جذب دیگر مشاغل شده اند.

عتیق الله دیگر فروشنده فرش دستباف نیز می‌گوید: قالی افغانستان به خاطر طرح ، نقشه و استفاده از مواد طبیعی از شهرت خوبی در بازارهای جهانی برخوردار است، اما به دلیل ورود فرش‌های ماشینی و نیز رکود اقتصادی این صنعت با مشکلاتی روبرو می‌باشد.

وی اضافه کرد که فرش‌های دستبافت این کشور توسط بافندگان با تجربه بافته می‌شود و در حال حاضر بخشی از صادرات کشور را تشکیل می‌دهد.

به گفته وی اغلب بافندگان قالی در این کشور زنان هستند، از اینرو بافت قالی بخشی از منابع مالی بسیاری خانواده‌های افغانستان را تشکیل می‌دهد.

همچنین محمد زمان که در تولید محصولات چرمی در بازار قدیم مرغ فروشی کابل که امروز به کوچه مرغی‌ها معروف است، فعالیت دارد، گفت: حدود ‪۶۰‬ سال در این رشته صنعتی فعالیت دارد.

وی اضافه کرد: بخشی از تولیدات کارگاه وی به خارج صادر و مقداری هم روانه بازار شهر کابل می‌شود.

وی تاکید کرد که صنعت چرم افغانستان به خاطر واردات بی‌رویه اجناس چرمی بی‌کیفیت به ویژه تولید چین در آستانه از بین رفتن است.

وی اظهار داشت که در گذشته در کارگاه تحت مدیریت وی هفت نفر کار می کردند که امروز این تعداد به دو نفر کاهش یافته است.

وی از عدم توجه نهادهای مربوط به این صنعت و نیز بی‌توجه مسوولان نسبت به واردات بی‌رویه کالاهای چرمی با کیفیت پایین انتقاد کرد و گفت: تاکنون به درخواست‌های فعالان این رشته توجه نشده است.

اغلب افغان ها، انواع لباس‌های محلی بر تن می‌کنند که از سوی خیاطهای ماهر دوخته می‌شود، هرچند شماری از جوانان افغان، تمایل به پوشیدن کت و شلوار و استفاده از کراوات از خود نشان می‌دهند، اما بازار لباس‌های محلی تا حدودی تحت تاثیر واردات پوشاک خارجی به ویژه چینی، پاکستانی، آلمانی، فرانسوی و غیره قرار گرفته است.

گفتنی است تعدادی از خبرنگاران، کارکنان خارجی برخی نهادها بین‌المللی و شماری از گردشگران خارجی در سفر به افغانستان به ویژه به شهرهای کابل، هرات، مزارشریف و بامیان اقدام به تهیه لباس‌های محلی به عنوان سوغات کرده و با خود می‌برند.