انجمن دوستی ایران و افغانستان – اخبار رسانه ها

به گزارش خبرنگار سایت افغانستان خبرگزاری فارس، رئیس جمهور افغانستان این موضوع را در یک پیام ویدئویی به مناسبت از بیست‌و یکمین سالروز شهادت عبدالعلی مزاری، رهبر سابق حزب وحدت اسلامی بیان کرد.

عبدالعلى مزارى در ٢٢ حوت سال ١٣٧٣ هنگام تصرف کابل از سوی طالبان، در جنوب کابل به اسارت گرفته شد و بعداً به شهادت رسید.

در همایشی که امروز (۱۴ حوت) در «مصلى شهید مزارى» در شهر کابل برگزار شد، رئیس اجرائی و معاونان این ریاست، برخى وزرای کابینه، نماینده‌های مردم در شورای ملی، نمایندگان برخى احزاب سیاسی، متنفذین و هزاران تن از مردم شرکت داشتند.

«محمد اشرف غنی» در پیامی خاطر نشان کرد عبدالعلى مزارى خواهان یک نظام مردمسالار بود که بر اساس سهم‌گیری گسترده مردم ساخته شده باشد، چون نظام در واقعیت متضمن عدالت اجتماعی است.

در این پیام آمده است: مزاری در کنار اینکه احترام خاص به نقش زنان در جامعه داشت، بر نقش سازنده‌ این قشر در ابعاد سیاسی نیز تأکید داشت.

رئیس جمهور افغانستان در ادامه افزوده است: افغانستان کشور همه ما است و باید هر کدام ما حق تعیین سرنوشت خود را داشته باشیم، این اصلی بود که مزاری بر آن تاکید می­‌کرد.

وی با بیان اینکه هیچ افغانستانی نسبت به افغان دیگر برتر و کمتر نیست، زندگی هر افغان را با ارزش خوانده و گفت: این حکم قانون اساسی افغانستان است، ما را کمک می‌­کند که بر بی‌ثباتی، بی‌اتفاقی و بی‌باوری فایق آییم.

اشرف غنی در این پیام از مردم خواست که از زمان فعلی و امکانات موجود استفاده نمایند تا آینده روشن به نسل‌های آینده منتقل شود.

در عین حال حامد کرزی، رئیس جمهور پیشین افغانستان نیز با ارسال پیامى به این مناسب، مزاری را یکی از شخصیت‌های فراموش ناشدنی تاریخ خوانده است.

به نقل از پژواک، کرزى گفته است: رهبر عزیز جهاد بر حق مردم افغانستان، در قسمت مدیریت، رهبری و تحکیم روابط با اقشار مختلف، انگیزه دادن به جوانان بخاطر به پا خاستن علیه تجاوز بیگانه‌ها از برازندگی‌های خاص برخوردار بود.

به باور رئیس جمهور پیشین افغانستان، افکار و اندیشه های مزاری برای حل قضایای افغانستان، همیشه عالمانه و دور اندیشانه و همراه بود، اما دریغا که این چهره جهاد افغانستان کشور، در کنار مردم افغانستان نیست.

کرزى در ادامه گفته است که بدون شک راه عبدالعلى مزارى ادامه دارد و جوانان از زندگینامه مزاری باید بیاموزند و با استفاده از آن در راه تحکیم هر چه بیشتر وحدت ملی و ترقی افغانستان کوشا باشند، زیرا موفقیت در وحدت و ترقی کشور است.

 

به گزارش خبرنگار سایت افغانستان خبرگزاری فارس، «محمد محقق» معاون رییس اجرایی و رهبر حزب وحدت اسلامی افغانستان با انتشار پیامی بر حضور مردم در مراسم بیست و یکمین سالگرد شهادت شهید مزاری تاکید کرد.

متن کامل پیام محقق به شرح زیر می‌باشد:

ملت عزیز و فداکار، راهیان راه عدالتخواهی، پیشوای بزرگ مزاری، فرزندان سر بدار آن پیر فرزانه.

نسل‌های بر خواسته از میان آتش و خون، دانش آموختگان سختکوش روییده از خاکستر جنگ‌های تحمیلی و ناخواسته

خواهران و برادران گرامی

درود و سلام بر شما عزیزان، سلام بر دل‌های شکسته و داغ دیده خانواده معظم شهیدان، مجروحان و مهاجران دور از وطن.

درود بر قلب‌های امیدوار جوانان برخواسته از دامن مدرسه و دانشگاه که چشم به دورنمای نه چندان روشن کشورشان دارند و با توکل به خداوند کمر همت می‌بندند تا آینده وطن را به طرف بهبودی رقم بزنند.

سلام بر دست‌های پینه بسته کارگران و اقشار مختلف اجتماع که برای رونق بخشیدن زندگی نفس زنان تلاش می‌کنند و از پای ننشسته و تسلیم هیولای تروریسم نمی‌شوند.

مردم عزیز، وطنداران گرامی

اینک در آستانه بیست و یکمین سالگرد رهبر شهید استاد «عبدالعلی مزاری» قرار داریم،همان کسی که مظلومیتمان را در جهان فریاد زد.

همان کسی گفت می‌خواهم دیگر هزاره بودن در این کشور جرم و ننگ نباشد،همان کسی که حقمان را به بهای خون خود مطالبه کرد.

همان که گفت من هیج منافعی غیر از منافع شما ندارم، همان کسی که گفت ما باید در تصمیم گیری‌های اساسی کشور حضور داشته و سهیم باشیم.

همان که گفت حق گرفتنی است نه دادنی، همانکه گفت، اینجا شعارها مذهبی است و عملکردها نژادی.

همان کسی که گفت اقوام باهم برادر کشور حق دارند به تناسب شعاع وجودیشان در ساختار نظام حضور یابند.

آن کسی که گفت نباید هیج قوم، زبان و مذهبی در وطن مشترکمان قاچاقی زندگی نکنند همه آنها حق دارند رسمی باشند و از حق مساوی در پناه قانون اساسی برخوردار باشند.

آن کسی که گفت تنها راه حل پذیرش همدیگر است و حذف اقوام و احزاب از روند مشارکت غیر ممکن است.

آن کسی که  زنان نیمی از پیکر جامعه هست و باید در تعیین سر نوشتشان سهیم باشند.

آن کسی که گفت انتخابات آزاد تنها راه حل مساله است و سر انجام آن کسی که احزاب را پایه‌های اساسی دموکراسی و سیستم مختلط انتخاباتی را راه حل معضل کشور می‌دانست.

آن پیر روشن ضمیری که حرف‌های راهگشایی داشت ولی در آشفته بازار سیاست آن زمان کشور و دست اندازی‌های بیگانگان هیچگاهی شنیده نشد.

مزاری قربانی آرمان‌هایش شد

ولی امروز مقوله‌های را که مزاری وارد فرهنگ سیاسی افغانستان کرد، سرمشق حیات نوین سیاسی کشور است و سر انجام آن پیشوای بزرگ و منادی عدالتخواهی بر سر آرمان‌های بلندش قربانی شد.

برادران و خواهران عزیز

اکنون ۲۱ سال از عروج ملکوتی آن پیر فرزانه می‌گذرد و کاروان آسیب دیده ملت ما همچنان خروشان و خستگی ناپزیر. به پیش می‌رود. اما روند متفاوت و گاهاً ویرانگر حوادث کشور همچنان مانع سیر تکاملی رسیدن مردم به خواسته‌های بر حقشان می‌باشد.

دست به دست شدن سکان قدرت میان جهت‌های مختلف از افراطیت لجام گسیخته تا اداره موقت و حکومت‌های انتقالی و انتخابی و ظهور شخصیت‌های متفاوت از نظر تفکر سیاسی و اخلاق اجتماعی در راس هرم قدرت، تحقق عملی مطالبات سیاسی و اجتماعی مردم عزیز را به کندی مواجه ساخته ولی روند عدالتخواهی همچنان به سوی اهداف نشانی شده رهبر شهید در حرکت است.

آغاز جریان ملت سازی، رفع تبعیض ملی، مشارکت همگانی در ساختار اداری کشور، تطبیق توسعه متوازن، حاکمیت نظام شایسته سالاری و نهادینه شدن حقوق سیاسی ومدنیی اقوام، مذاهب واقشار اجتماعی، زنان اطفال و اقشار آسیب پذیر به تدریج جریان دارد، ولی باور عام بر این است که این روند کافی نیست.

کندی روند مشارکت ملی و گیر کردن مردم ما در باتلاق انزوای اداری در بروکراسی نظام و نقش سمبولیک آنان در ساختار نظام مشهود است.

حضور کمرنگ مردم ما در مدیریت میانه و سطوح پایین ادارات دولتی و حضور سمبلیک آنان در سطوح بالا که اگر وزیری هستند صلاحیت اجرایی آن عامدانه به وزارت‌ها یا ریاست‌های جدید انتقال می‌یابد که خود باعث تضعیف جایگاه قانونی این نهادها شده و خلاف شعار تقویت نهادها و اصلاحات در حکومت وحدت ملی است و نیز مایه ناراحتی و سر شکستگی مردم ما است.

اما بر این باور هستیم که این روند دایمی نیست و فصل نگرش یکسان به همه اقوام و جهت‌های سیاسی فرا می‌رسد که آن زمان همگی اتباع کشور، انسان با حقوق مساوی خواهد شد و افکار انحصارطلبانه به جایی نخواهد رسید.

و ما امروز جزو حکومت وحدت ملی و در حمایت از نظام هستیم زیرا این حکومت را محصول تلاش مردم در انتخابات و نتیجه مشترک هر ۲ تیم انتخاباتی و جامعه جهانی می‌دانیم و درصدد ایجاد خرابی نیستیم اما باید شرکای وطنی و بین‌المللی خود این مسایل را متوجه شوند که بار کج به منزل نمی‌رسد.

امروز ما در امور امنیتی و دفاعی در سطح بالا حضور اندک داریم و در هیات رهبری نیروهای دفاعی و امنیتی حضور متناسب نداریم و به نظر می‌رسد راه یافتن کادرهای مردم ما به رتبه بالای نظامی و عدلی قضایی به یک امر تقریباً غیر ممکن تبدیل شده است.

درعرصه دیپلماسی از ۶۰ سفارتخانه و نمایندگی‌های کشور ما در خارج، ازمردم ما کسی نیستند علی رغم داشتن تجارب فراوان دیپلماتیک و واجد شرایط بودن دیپلمات‌های مربوط به جامعه ما و خالی بودن سفارت‌خانه‌ها و نمایندگی‌ها به دلایل مبهم و نامعلوم هنوز هیچ سفیر یا کنسولی از ما معرفی نشده‌اند.

این وضعیت خود مصداق یکجانبه‌نگری در اداره و تضعیف جایگاه افغانستان در سطح منطقه‌ای و بین المللی است

به هر حال این مشکلات را می‌دانیم و مایه رنج شبانه روزی ما است اما شرایط شکننده کشور،حضور دشمنان نظام، طالبان، القاعده، داعش و دیگر گروه‌های افراطی در چند کیلومتری پایتخت کشور ما موجب آن شده است که ما از ایجاد جنجال و تنش بر سر حدود مشارکت ملی خود داری کنیم.

تعدیل واحدهای اداری جاغوری،بهسود،پنجاب، به ولایت از جمله وعده‌های انتخاباتی تیم اصلاحات بود اما چون حکومت متشکل از ۲ تیم شد باید راه میانه جستجو شود که ما به آن متعهد هستیم وما حتی الامکان سعی داریم خواسته‌ها و مطالبات مردم در فضای دوستانه و دور از تنش‌ها عملی شود.

مشارکت عادلانه حق تمامی مردم است

مشارکت عادلانه در تمامی سطوح و ساختار نظام سیاسی،اداری و امنیتی حق طبیعی مردم ماست که در قانون اساسی به مثابه میثاق شهروندی، توافقنامه سیاسی ۲ تیم و سایر تعهدات و توافقاتی که شرط الزام شکل‌گیری حکومت وحدت ملی بوده به آن تاکید شده است.

اما آنطوری که دیده می‌شود بی‌توجهی‌ و بی مهری‌ها نسبت به مطالبات اجتماعی و سیاسی به حدی رسیده که باور مردم ما را به همراهی با این روند تضعیف کرده و سلامت صداقت وعده‌های داده شده در مورد تعهد حکومت مبنی بر تامین عدالت ملی را زیر سوال برده است.

اما این را به شما اطمینان می‌دهم که دست از اهداف شما که همان خواسته‌های رهبر شهید در دوران حیاتش بود نخواهیم کشید و در هر شرایط آن را دنبال خواهیم کرد.

دهه شهادت رهبر شهید که مسمی به هفته عدالت است فصل بیداری و فصل خروش ملت ماست. امیدوارم که امسال پر خروش‌تر از گذشته به صحنه بیایید و راهتان را برای رسیدن به حقوق خود هموار سازید.

 

به گزارش خبرنگار سایت افغانستان خبرگزاری فارس، رشته حقوق را در مقطع لیسانس به پایان رسانده و ۲ سال نیز رشته ادبیات خوانده و شش ماه نیز خبرنگاری. بیست و سومین بهار زندگی‌اش را سپری می‌کند؛ از کودکی به نیروهای پلیس علاقه‌ای خاص داشته است و در حال حاضر افسر جوان اداره گذرنامه است.

با وجود اینکه طالبان یکبار ماشین وی را به گلوله بسته و چندین بار نیز در محل کارش مورد آزار و اذیت قرار گرفته، اما به کارش، خدمت به هم نوعانش را خوش‌آیند می‌داند.

او دختری‌ست با آرزوهای بلند و دنیایی از عشق به خودش و به زنان هم‌نسلش. صحبت‌های او پیام‌های زیادی دارد برای آن عده دخترانی که عزم دارند برابر با دیگران باشند و از مرزها و دیوارها عبور کنند.

«زینب مبارز» شیرین‌ترین خاطره خود را دادخواهی برای یک زن و بدترین خاطره زندگی خود را سنگسار و آزار زنان جامعه خود می‌داند.

وی اتحاد، همدلی، برادری، عدالت و تطبیق قانون را بهترین شیوه استقرار امنیت در افغانستان می‌داند.

مبارز آرزوی خود را اینگونه بیان می‌کند: آرزویم این است یک افغانستان سربلند و باعزت داشته باشیم و مردم در آرامش و صلح زندگی کنند.

***متن کامل این مصاحبه به شرح ذیل است***

فارس: از چه زمانی عضو ارتش افغانستان شدید؟

مبارز: اواخر سال ۱۳۸۶ که هنوز دانش‌آموز پایه دهم بودم با علاقه‌ای که به ارتش در خودم سراغ داشتم نهایتاً، تصمیم گرفتم که به نیروهای پلیس افغانستان بپیوندم.

در اواخر سال ۸۷ دوره‌های مقدماتی کوتاه مدت آکادمی پلیس را با رتبه ۲ و با درجه استوار دوم پشت سر گذاشتم.

دوره‌های بعدی و عالی آموزش‌های نظامی را در آکادمی پلیس و کالج نظامی کابل فراگرفتم، البته از کادر نظامی پلیس به گونه شاید و باید راضی نیستم.

فارس: تاکنون در طول خدمت در نیروهای امنیتی اتفاقی هم برای شما افتاده که ناگوار باشد؟

مبارز: وقتی نظامی می‌شویم بدون شک اتفاق‌های ناگواری برایمان رخ می‌دهد و با آن حوادث ناگوار همگام در حرکت هستیم. چندین بار در زمان‌های مختلف، جریان وظیفه و در منزل مسکونیم، مورد آزار و اذیت قرار گرفتم.

یک بار هنگامی که از «کابل» به سمت «تخار» در حال حرکت بودم، در نزدیکی‌های «قندوز» طالبان ماشینم را به گلوله بستند که خوشبختانه جان به سلامت به در بردم؛ یک بار هم به منزل مسکونیم حمله کردند که به کمک اداره امنیت و  فرمانداری «تخار» به خانواده‌ام آسیبی نرسید.

فارس: امکان دارد تلخ‌ترین و شیرین‌ترین خاطره دوران خدمت را برای ما بگویید؟

مبارز: وقتی کلمه خاطره را می‌شنوم یا می‌خوانم در فکر فرو رفته و به دور دست‌ها می‌روم، از سالیان پیش زمانی که کودکی بیش نبودم و در فکر مبارزه بودم و تاکنون هزاران لحظه تلخ و شیرین از مقابل چشمانم می‌گذرد.

خاطره‌ها چه تلخ و چه شیرین در ذات خود نوعی یادبود هستند، شیرین‌ترین خاطره‌ام روزی بود که برای اولین بار برای دادخواهی زنی صدا بلندکردم و به نتیجه هم رسیدم و تلخ‌ترین خاطره‌ام هر روز اتفاق می‌افتد از خیابان‌آزاری‌ها گرفته تا سنگسار خواهرانم.

فارس: بیشتر در کدام مناطق عملیات انجام می‌دهید؟

مبارز: فعلاً که در بخش عملیاتی پلیس کار نمی‌کنم و در حال حاضر در بخش اداری و لجستیکی ایفای وظیفه می‌کنم؛ پیش از این نیز با همکارانم به هر منطقه که نیاز به کار داشت خصوصاً مناطق ناامن اعزام می‌شدیم.

فارس: آینده مبارزه با ناامنی در افغانستان را چطور می‌بینید؟ آیا نیروهای خارجی به استقرار امنیت در افغانستان کمک کرده‌اند؟

مبارز: در خصوص آینده مبارزه با ناامنی باید بگویم که اگر اوضاع به همین روال پیش برود، روزگارمان سیاه است؛ دید من به حضور نیروهای خارجی در افغانستان در شرایط کنونی و بحث‌های موجود مثبت است و به نظر من حضور آنها به نحوی خوب به افغانستان کمک کرده‌ است.

فارس: اگر «اوباما» مقابل شما نشسته بود، چه حرفی به وی می‌گفتید؟ و اگر «اشرف غنی» رئیس جمهور مقابل شما بود، چه سخنی با وی خواهید داشت؟

مبارز: اگر اوباما مقابل من نشسته بود می‌گفتم دست از سر کشور و مردمم بردار و اگر «اشرف غنی» نشسته بود می‌گفتم تو را خدا دلت به حال این ملت بسوزد، رای ما از شیر مادر حلالت اما تو هم قدر رهبری‌ات را بدان.

همچنین به غنی می‌گفتم این ملت همه بر تو حق دارند و تو روزی نزد خداوند جوابگو هستی پس به آن روز هم کمی فکر کن.

فارس: به نظر شما بهترین شیوه استقرار امنیت در افغانستان چیست؟

مبارز: به نظر من بهترین شیوه استقرار امنیت در افغانستان، اتحاد، همدلی، برادری، عدالت و تطبیق قانون است؛ اگر عدالت تأمین شود و قانون تطبیق شود بسیاری از مشکلات داخلی حل می‌شود.

فارس: چه آرزویی دارید؟

مبارز: آرزویم این است که یک افغانستان سربلند و باعزت در تاریخ داشته باشیم؛ آرزویم این است که مردمم در آرامش و صلح و عدالت زندگی کنند و وقتی از جاده‌ها عبور می‌کنم هیچ کودک و زنی را کنار خیابان در حالی‌که از فقر رنج می‌برد، نبینم.

 

«عبدالخالق صدیقی» مسئول نخستین نمایشگاه رسانه‌های افغانستان در گفت‌وگو با خبرنگار سایت افغانستان خبرگزاری فارس، گفت: این نمایشگاه زمینه دیدار مسئولان تمام رسانه‌ها را فراهم کرده و مردم نیز پاسخ پرسش‌های خود را از مسئولان می‌گیرند.وی افزود: این نمایشگاه برای هماهنگی میان رسانه‌های ملی و خارجی برگزار شده و ضرورت دارد تا تمام مسئولان رسانه‌ها در این مکان با یکدیگر دیدار کرده و در خصوص وضعیت کاری گفت‌وگو کنند.

مسئول نمایشگاه رسانه‌های افغانستان با بیان اینکه تاکنون دست‌کم ۴۰۰ رسانه در این نمایشگاه حضور یافتند، گفت: اما برخی رسانه‌ها با اینکه از آنها دعوت شده بود، اما در این نمایشگاه غرفه‌ای نگرفته‌اند.

وی در ادامه سخنان خود هدف از برگزاری این نمایشگاه را هماهنگی رسانه‌ای و همکاری میان مسئولان رسانه‌ها دانست و گفت: در کنار این موضوع نمایشگاه رسانه‌های افغانستان زمینه خوبی برای نمایش محصولات، فعالیت‌ها و دست‌آوردهای رسانه‌‌ها است.

وی با بیان اینکه اکنون بیش از ۵۰ رسانه در این نمایشگاه غرفه داشته و محصولات، کارکردها و دست‌آوردهای خود را به نمایش می‌گذارند، گفت: با اینکه این نمایشگاه کمی‌ها و کاستی‌هایی دارد، اما با توجه به اینکه نخستین نمایشگاه رسانه‌ها است، مطلوب به نظر می‌رسد.

صدیقی در ادامه سخنان خود گفت: حضور و بازدید مردم در این نمایشگاه واقعاً ستودنی است و روزانه صدها شهروند از این نمایشگاه بازدید می‌کنند.

وی با بیان اینکه افغانستان اکنون در یک انقلاب رسانه‌ای بسر می‌برد، گفت: وجود صدها رسانه سوال‌های متعددی را نزد شهروندان به وجود آورده و از همه مهم‌تر تمام این مردم می‌خواهند تا اطلاعات بیشتری از رسانه‌های داخلی داشته باشند.

 

به گزارش خبرنگار سایت افغانستان خبرگزاری فارس، «سید جمال الدین اسد آبادی» که در زمان حیات خود با اندیشه‌های درخشانش چون چراغی فرا راه ملت‌های مسلمان بود، اکنون آرامگاهش چون نگینی در میان دانشگاه شهر کابل می‌درخشد.

سید جمال الدین اسدآبادی از جمله شخصیت‌های بزرگ جهان اسلام است که بدلیل تلاش‌ها و خدمات ارزنده‌ای که در زندگی خود برای ایجاد استقلال و نزدیکی ملت‌های مسلمان انجام داد به «مصلح شرق» معروف شد.

فعالیت‌های دینی که از آن به عنوان نهضت اصلاح دینی یاد می‌شود از نیمه قرن سیزدهم هجری در جهان اسلام زاده شد. سیدجمال‌الدین اسدآبادی را می‌توان از سردمداران این نهضت دانست و شاید بتوان وی را آغازگر نهضت بیداری اسلامی در جهان اسلام دانست.

دوران کودکی سیدجمال‌الدین

در خصوص زادگاه سیدجمال‌الدین موارد مورد اختلافی مطرح می‌شود، گمان می‌رود که سیدجمال‌الدین صلاح نمی‌دانسته کسی به هویت وی پی ببرد، به طوری که گاهی به جای اسدآبادی، نام خود را اسعدآبادی نیز امضا می‌کرد.

«محمد عبده» که یکی از شاگردان سیدجمال الدین و مترجم کتاب «نیچریه» وی به زبان عربی است، در مقدمه ترجمه کتاب می‌نویسد: سید جمال الدین ایرانی بود، ولی به ۲ علت خود را افغانستانی معرفی می‌کرد؛ اول اینکه بتواند در کشورهای عربی به اهدافش برسد، دوم اینکه خود را از دست مقررات سختی که دولت ایران برای اتباع خود در خارج قرار داده بود، برهاند.

از نخستین سال‌های زندگی سید جمال‌الدین اسدآبادی اطلاعات دقیقی در دست نیست اما از برخی منابع تاریخی چنین بر می‌آید که وی از ۸ سالگی به مدت ۱۰ سال به فراگیری علوم اسلامی از ادبیات عرب، تاریخ، تفسیر، حدیث، فقه، اصول و کلام و علوم نقلی از منطق و حکمت پرداخت.

وی در سن نوجوانی عازم «نجف» شد تا از درس علمایی چون «شیخ مرتضی انصاری» بهره جوید، همچنین از اساتید دیگر وی در نجف می‌توان به «ملا حسین‌قلی همدانی» اشاره کرد.

اولین سفر سید

سیدجمال‌الدین در ۱۸ سالگی راهی هندوستان شد و برای نخستین بار به یک کشور بیگانه قدم گذاشت و در آن جا علوم ریاضیات را به شیوه امروزی آن فرا گرفت و علوم و فلسفه نوین غرب را نیز در شهرهای هندوستان آموخت.

آشنایی سید جمال با دانش جدید و مشاهده چپاول استعمارگران انگلیسی در هندوستان و دیگر کشورهای جهان در زندگی و اندیشه سید جمال در پیکار با اوضاع نابسامان اجتماعی مسلمانان نقش بسزایی داشت.

سید در سال ۱۲۷۳ هجری قمری راهی خانه خدا شد و پس از زیارت راهی افغانستان شد.

ورود سید به افغانستان همزمان با جنگ‌های خانگی در دربار «امیر دوست محمدخان» بود.

سید پس از ورود به کابل در شمار رجال دوست محمدخان حاکم وقت افغانستان درآمد و آموزش «محمداعظم‌خان» فرزند امیر به او سپرده شد.

سید جمال در افغانستان در پی وحدت خانواده حاکم بود و می‌دانست که استعمارگران انگلیسی بیشترین بهره را از این اختلافات می‌برند.

سید پس از چند سال اقامت در افغانستان دوباره راهی عربستان شد و از آنجا به هند و مصر و ترکیه سفر کرد و می‌توان گفت که بیشتر عمر سید جمال در سفر گذشت و با سری که سودای اسلام حقیقی داشت از شرق به غرب و از غرب به شرق می‌رفت.

ملاقات‌های سید جمال با ناصرالدین‌شاه و اخراج از ایران

سید پس از سفرهای متعدد به ایران بازگشت و چند بار با ناصرالدین‌شاه ملاقات کرد و از ضرورت قانون با وی سخن گفت، ولی شاه سخنان او را نپسندید و پس از مدتی دستور اخراج او از ایران را صادر کرد.

سید به روسیه نیز سفر کرد و در برخی از منابع آمده است که هدف از این سفر اتحاد روسیه با مسلمانان بر ضد سیاست استعماری انگلیس بود.

وی پس از روسیه راهی آلمان شد و در مونیخ با ناصرالدین شاه که برای دیدار از نمایشگاه بین‌المللی «مونیخ» آمده بود دیدار کرد.

ناصرالدین شاه در این ملاقات ضمن پوزش از رفتار گذشته خود از سیدجمال دعوت کرد که بار دیگر به ایران بازگردد.

سید پس از مدتی دوباره راهی ایران شد اما باز هم بی‌پروا از مقامات حکومتی انتقاد کرد و بازهم مورد خشم شاه قرار گرفت.

تحصن سید جمال در حرم حضرت «عبدالعظیم»

پس از ۳ ماه شاه فرمان داد که سید از تهران به قم برود، اما وی به شهر ری و حرم حضرت عبدالعظیم رفت و در آنجا به مدت ۷ ماه متحصن بود تا اینکه مأموران شاه در جمادی الاولی ۱۳۰۸ او را از حرم بیرون کردند.

در هنگام بیرون کردن او از حرم، مأموران فریاد بر آورند که او سید نیست و اسلام او نیز مشکوک است و سید را در بازار شهرری با سرو پای برهنه بر قاطری نشانده و او را در سرمای زمستان به سوی مرز عثمانی در «خانقین» حرکت دادند.

آخرین سفر

سید مدتی در بصره و بغداد بود و سر انجام راهی استامبول شد و در آنجا نیز همیشه بر علیه سیاست‌های استعماری بیگانگان و حاکمان دست نشانده مبارزه می‌کرد.

در سال ۱۳۱۳ هجری قمری ناصرالدین شاه به ضرب گلوله «میرزا رضای کرمانی» که از شاگردان سید جمال بود از پای در آمد و پس از اقرار میرزا رضا به اینکه به فرمان سید جمال‌الدین شاه را کشته، دولت ایران از دولت عثمانی خواست که سیدجمال را تحویل ایران بدهند.

اما تسیلم سید برای دولت عثمانی بسیار مشکل بود، زیرا از طرفی سید خود را افغان معرفی کرده و از طرف دیگر خود دولت عثمانی از سید دعوت کرده بود و همچنین آوازه سید جمال در میان کشورهای اسلامی پیچده بود.

سر انجام دولت عثمانی نه او را تحویل دولت ایران داد و نه او را آزاد گذاشت، بلکه به گفته برخی از منابع دولت عثمانی او را مسموم کرد و وی در تاریخ ۱۸ اسفندماه ۱۲۵۷ خورشیدی در سن ۶۰ سالگی در استامبول درگذشت.

آرامگاه سیدجمال الدین اسدآبادی در دانشگاه کابل

بنا به درخواست دولت افغانستان مبنی بر انتقال کالبد او، این درخواست از سوی دولت عثمانی مورد قبول واقع شد و در سال ۱۲۸۴ پیکر سید جمال‌الدین از استانبول به کابل منتقل شد و در دانشگاه کابل دفن شد که با دفن تابوت او در این محل، نام «دارالفنون» را بر آنجا گذاشتند و در زمان سلطنت «محمدظاهرشاه» در سال ۱۳۱۱ سازه بلندی از سنگ آبنوس سیاه بر بالای آن نصب شد.

وحدت به جای ابهام

در پیوند سید و خانواده‌اش با اسدآباد همدان تردیدی نیست، با این همه این پرسش پیش می‌آید که از چه رو سید خود را افغانستانی معرفی می‌کرد؟

«ملک الشعرای بهار» درخصوص ملیت سیدجمال گفته است که مهم آنست که مردمان ۲ کشور میراثی مشترک را بر شانه می‌برند و دارای نژاد و فرهنگی یگانه‌اند و در پرتو چنین نگرشی و بی آنکه در پی داوری درباره ملیت سید جمال بر آییم، باید این را بپذریرم که انگیزش سید برای پوشیده داشتن ملیتش همانا تلاش پیگیر و خستگی ناپذیر او برای اتحاد ملل اسلامی و نیز وحدت میان شیعیان و اهل سنت بوده است.

از افکار و اندیشه‌های سید جمال و از سفرهای طولانی و بلند مدتی که به برخی از کشورهای اسلامی داشته است می‌توان به هدف بنیادی او پی برد.

او در ایران برای رهایی ایرانیان از زیر یوغ حکومت استبدادی کوشید، در افغانستان برای متحد ساختن مردم آن دیار از هیج تلاشی دریغ نورزید و در مصر، هند و ترکیه نیز برای سربلندی آن ملت‌ها تلاشی همه جانبه داشت.

بازگشت به اسلام نخستین

شعار اصلی سید جمال در تمامی کشورهای اسلامی، بازگشت به اسلام نخستین و زدایش و پیرایه‌ها از ساحت دین مقدس اسلام بود.

سید جمال‌الدین اسدآبادی بی‌گمان سلسله جنبان این نهضت بود و نقش ارزنده‌ای در بیدار سازی بخش وسیعی از جهان اسلام داشت.

نهضت سید جمال از طرفی به اصلاح و فکر اندیشه دینی در میان مسلمانان نظر داشت و از طرفی به فکر احیای نظام اجتماعی و سیاسی در کشورهای اسلامی بود.

از نظر سید جمال بزرگترین مشکل جهان اسلام تفرقه میان مسلمانان تحت عناوین نژاد، مذهب و زبان بود. وی بر این باور بود که نفوذ عقائد و باورهای خرافی در اندیشه مسلمانان و دور افتادن آنها از اسلام نخستین و جهالت و بی‌خبری آنها از دانش‌های نوین بشری، باعث نفوذ استعمار غرب و چپاول سرمایه‌های فکری و طبیعی مسلمانان شده است.

استبداد و ستم حاکمان و فرمانروایان سرزمین‌های اسلامی مشکل دیگر جهان اسلام بود که سید جمال از آن رنج می‌برد و تا آخر عمر برای رفع ستم حاکمان اسلامی از هیچ کوششی دریغ نورزید.

وحدت مسلمین

در زمینه وحدت مسلمین نیز مقصود او هیچگاه از وحدت، یکی کردن مذاهب نبود، بلکه بر این باور بود که مسلمانان باید با تکیه بر مشترکات اسلامی در مقابل جبهه استعمار و در مقابل دشمن واحد، جبهه دینی و سیاسی ایجاد کنند.

سید جمال به پیامدهای استبداد سیاسی در فکر، روح، فرهنگ و باورهای ملت‌های اسلامی و از بین بردن سرمایه‌های معنوی و مادی ایشان واقف بود و می‌گفت: حاکم مستبد ملت را از بین تصرفات خود در پرتگاه تباهی سقوط می‌دهد و پرده جهل بر چشمان آنان می‌افکند و قوی بر حقوق ضعیف غلبه پیدا می‌کند، نظام مختل و اخلاق فاسد می‌شود و صدای ملت را کسی نمی‌شنود و ناامیدی چیره می‌شود.