انجمن دوستی ایران و افغانستان – اخبار رسانه ها

‘ابوالفضل ظهره وند’ سه شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا در کابل افزود: با وجود هویت و فرهنگ مشترک میان دوکشور ، دور نمای روابط دو کشور بسیار عالی پیش بینی می شود.

وی گفت: این دو ملت در بسیاری از بخش ها و زمینه های متقابل آنقدر به هم نزدیکند که گاهی اوقات تمثیل یک ملت می شوند .

وی تصریح کرد: در این راستا روابط در جنبه های هویتی و فرهنگی آنچنان به هم نزدیک است که در بسیاری از جنبه ها نمی توان مرزی بین دو کشور قائل شد.

سفیر ایران با بیان اینکه ایران در طول ۳۰ سال گذشته حمایت های زیادی در عرصه های مختلف از افغانستان داشته است ، گفت: این روند همواره از نظر کمی و کیفی رو به رشد بوده است.

این مقام دیپلماتیک ایران با اشاره به همکاری های دو کشور در زمینه ها و عرصه های مختلف اظهار داشت: هم اکنون حجم همکاری های اقتصادی تجاری ایران با افغانستان سالانه افزون بر دو میلیارد دلار است و پیش بینی می شود در سالهای بسیار نزدیک حجم این تبادلات بیش از دو برابر شود.

ظهره وند با ذکر خاطره ای از دورانی که در افغانستان حضور داشت ، گفت:باوجود اشتراکات فرهنگی ایران با افغانستان ، اما این کشور در برهه ای در مقولاتی مثل کتب فارسی با کمبود جدی مواجه بود بطوریکه مردم حتی مجلاتی را که مربوط به گذشته بود را کرایه می کردند می خواندند و سپس تحویل می دادند ، اما امروز ایران در حوزه فرهنگ و مسائل دانشگاهی افغانستان حضور پررنگی دارد.

وی تصریح کرد: اکنون بیش از هشت هزار دانشجو و بیش از ۳۵۰ هزار دانش آموز افغانی در ایران در رشته های مختلف و در مقاطع مختلف تحصیلی مشغول به تحصیل هستند.

ظهره وند گفت: انجمن فارغ التحصیلان افغان که در ایران تحصیلات دانشگاهی خود را به پایان رسانده اند هم اکنون افزون بر ۲۰ هزار عضو دارد که اینها خود یک ظرفیت و سرمایه برای رشد و توسعه افغانستان و تقویت روابط دو جانبه دو کشور در آینده خواهند بود.

سفیر ایران اظهار داشت: علاوه بر اینها هم اکنون در کابل واحدهای دانشگاهی ایران شامل پیام نور ، آزاد و جامعه المصطفی فعال هستند و امسال توسط این واحدهای دانشگاهی اولین دوره های کارشناسی ارشد و دکتری از جوانان افغان فارغ التحصیل خواهند شد.

ظهروند تصریح کرد: امسال به ۲۴۲ نفر از جوانان افغانستان بورسیه داده شد که از اول مهر ماه امسال در ایران تحصیل خواهند کرد ضمن اینکه صدها نفر نیز در خود افغانستان مشغول تحصیل هستند.

وی با بیان اینکه در هر حوزه ای همکاری و حمایت های ایران از افغانستان رو به گسترش است ، گفت: ما در حوزه پزشکی هم در سه ماه آینده یک کلینیک بسیار پیشرفته را در کابل افتتاح خواهیم کرد، ضمن اینکه چندین بیمارستان در دست ساخت و یک مورد هم دردست مطالعه داریم.

سفیر جمهوری اسلامی گفت: در بدو ورودم به افغانستان به عنوان سفیر در یکماه پیش نیز ، توافقنامه همکاری منطقه آزاد چابهار با این کشور به امضا رسید که بر اساس آن تجار افغان می توانند از طریق ایران برای فعالیت های اقتصادی به آبهای آزاد دسترسی داشته باشند.

ظهره وند گفت: در زمینه ایجاد تسهیلات لازم برای تردد افغانها به ایران برای زیارت ، معالجه ، سیاحت و تجارت اقدامات و برنامه هایی انجام و مدون شده است و تلاش ما بر این است

تا بهترین تسهیلات را در این زمینه ها و در زمان کوتاه در اختیار برادران و خواهران افغانی قرار بدهیم.

ظهره وند اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران علاوه بر سفارت خود در کابل چهار نمایندگی فعال در حوزه کنسولگری در افغانستان فعال کرده است تا با هماهنگی بهترین خدمات را به عزیزان افغانی ارائه دهیم.

وی گفت: پیش بینی می کنیم امسال تعداد زوار افغان به ایران به دو برابر هم افزایش پیدا کند.

وی تعامل نخبگان دو کشور را در ایران مناسب عنوان کرد و نخبگان افغان ظرفیت خوبی برای تقویت و نزدیکی دولت و ملت افغانستان با ایران هستند.

ظهره وند اظهار داشت: برای ارتباطات و تعامل بیشتر دو کشور ما سطح پروازها را افزایش دادیم و بر اساس برنامه ریزی انجام شده تعداد پروازهای دوکشور را از پرواز در هفته به ۴۰ پرواز افزایش خواهیم داد.

سفیر جمهوری اسلامی ایران وجود ناامنی در افغانستان را مهمترین مشکل سد راه تعاملات نخبگان افغان عنوان کرد.

ظهره وند به پیمان راهبردی افغانستان و آمریکا اشاره کرد و گفت: این پیمان امنیتی نظامی چون یک عهدنامه فراتر از ملی است فقط به افغانستان مربوط نمی شود و به کشورهای منطقه از جمله جمهوری اسلامی ایران نیز ارتباط پیدا می کند.

این مقام دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران با بیان اینکه ما ثبات و امنیت افغانستان را ثبات و امنیت ایران می دانیم ، گفت: نگرانی ایران از این است که با وجود این پیمان دور جدیدی از پیچیدگی های جدید امنیتی در منطقه بروز خواهد کرد که وسعت آن حتی گریبانگیر خود افغانستان و افزایش مشکلات بیشتر در این کشور ومنطقه خواهد شد.

ظهره وند اظهار داشت: امیدواریم موضوع پیمان توسط مقامات افغان دقیق بررسی شود تا مشخص شود که آیا به ایجاد امنیت پایدار خواهد انجامید یا اینکه دور جدیدی از پیچیدگی های امنیتی را پدید می آورد.

وی تصریح کرد: چنین پیمانی باعث ایجاد مشکلات ، نا امنی ها و معضلات بیشتر در حوزه های جدیدتر خواهد شد و به تبع آن افراط گرایی ، مواد مخدر و حضور نظامیان خارجی نیز در منطقه افزایش و مشکلات مهاجرتی برای افغانستان نیز نمود بیشتری پیدا خواهد کرد.

ولایت “سمنگان” از مناطق کهن افغانستان است که تختی عظیم سنگی در آن قرار دارد و افغان‌ها معتقدند که این تخت توسط رستم ساخته شده و زرتشت ۱۰ سال روی آن زندگی کرد.

به گزارش «دنیای صنعت» به نقل از فارس در کابل، در افغانستان به خصوص در نیمه شمال‌شرقی آن آثاری از صدها معبد بوداییان وجود دارد که باستان‌شناسان آن‌ها را به دوره حضور “کوشانی‌ها” در افغانستان نسبت می‌دهند.

تخت رستم از عجایب معماری عصر بودا

یکی از این عجایب به جامانده از این دوران “تخت رستم” نام دارد که در ولایت سمنگان در شمال افغانستان قرار دارد.

این مکان خارق‌العاده در درون سنگی یکپارچه تراشیده شده و باستان شناسان جهان آن را از عجایب معماری عصر بودایی در افغانستان به حساب می‌آورند.

در شمال افغانستان در مسیر “پل خمری” و “تاشقرغان” منطقه‌ای به نام “ایبک” یا “سمنگان” وجود دارد که همه ساله در فصل بهار مسافران زیادی به این منطقه خوش آب و هوا سفر و ایام “جشن گل سرخ” را در این منطقه سپری می‌کنند.

این منطقه از نظر تاریخی و جغرافیایی موقعیت بسیار مهمی دارد و در دوره‌های گذشته و سا‌ل‌های قبل و بعد از اسلام، همواره یکی از مراکز فرهنگی بوده و موقعیت جغرافیایی آن که در مسیر ولایات “بغلان” و “بلخ” قرار دارد، اهمیت آن را بیشتر کرده است.

کوه‌های سمنگان محل زندگی انسان‌های اولیه

بر اساس تحقیقات و حفاری‌های انجام شده توسط “کارلنتن کون” باستان شناس آمریکایی، احتمال آن می‌رود که ۳۰ تا ۵۰ هزار سال قبل از میلاد شکارچی‌های “هندوکش” و انسان‌های اولیه عصر حجر در کوه‌های این منطقه زندگی می‌کردند.

وجود استوپه‌ای‌ بزرگ در یک تخته سنگ، مهم‌ترین ویژگی‌ است که باعث شهرت سمنگان شده و امروز از آن با عنوان تخت رستم و یا “توپ رستم” یاد می‌شود.

تخت رستم به سمنگان شهرت جهانی داد و نزد باستان شناسان خارجی از شهرت ویژه‌ای برخوردار است.

تخت رستم از معروف‌ترین بناهای معماری عصر بودایی به شمار می‌رود که در فاصله ۵/۱۴ کیلومتری در جنوب مرکز سمنگان در جاده متصل به “مزارشریف” قرار دارد.

بنای موجود برآمده از دل یک تکه سنگ است که در مجاورت خود معادنی هم دارد.

وجود این بنا در داخل بدنه کوه یا همان تپه حفر شده، از عجایب معماری عصر بودایی افغانستان قدیم به شمار می‌رود.

“میجریان” باستان‌شناس انگلیسی اولین مسافر اروپایی بود که درباره معبد و استوپه بودایی “ایبک” در کتاب خود با نام “افغانستان شمالی” که در سال ۱۸۸۸ میلادی منتشر شد، اشاره کرد.

این نویسنده غربی در کتاب خود از این بنای خاص با عنوان تخت رستم یاد و از واژه تخت رستم که از زبان مردم منطقه به آن رسیده است، استفاده می‌کند.

بدون شک شکل طبیعی زمین‌های منطقه، علت مهمی است که باعث شده سمنگان در نظر پیروان بودا نیک بدرخشد.

همان‌طور که در بامیان شکل طبیعی دیوارهای کوه باعث شده است که “پیکره تراشان” بودایی معابد خود را به تقلید از مغاره‌های ماقبل تاریخ در داخل بدنه این دیوارها حفر کنند.

چنانچه برای ساختن معابد از کندن “سموچ‌” (مغاره) در داخل کوه‌ها و تپه‌ها استفاده کردند و برای شکل دادن استوپه‌ها برجستگی‌های سنگی را می‌تراشیدند.

“احمد علی کهزاد” مورخ و باستان شناس افغان در کتاب “افغانستان در پرتو تاریخ” به آن اشاره کرده و نوشته است: استوپه بودایی و معروف تخت رستم ایبک یکی از این برجستگی‌های طبیعی است که اطراف آن تراشیده شده است.

محیط استوپه تخت رستم ۸۵ متر است و به دلیل این که معمولا در داخل استوپه‌ها یادگارهایی از قبیل مسکوکات و دیگر اشیاء قرار می‌دادند در تخت رستم نیز برای مخفی کردن این اشیاء اتاق‌های کوچکی بر فراز آن و از خود سنگ تراشیده شده است.

تاکنون تعداد زیادی گردشگر و علاقه‌مند از کشورهای مختلف به این منطقه آمده‌ و از خانه‌های کنده‌کاری شده که در رساله “حدود العالم” از آن‌ها نام برده شده است، بازدید کردند.

تعدادی از این اتاق‌ها و حجره‌ها معبد است و به تعبیر دیگر آن‌ها را بتخانه خوانده اند که در واقع منظور همان مجسمه بودا بوده است.

خانه بودا در حقیقت همان اتاق‌ها وحجره‌هایی است که در هرکدام از آن‌ها یک یا چند مجسمه بودا همراه با نقاشی و پیکره تراشی، ساخته شده‌اند که خود نشان دهنده هنر مجسمه سازی و هیکل تراشی آن عصر است.

“موسیو فوشه” باستان شناس فرانسوی معتقد است که بعد از تراشیدن اتاق کوچک، کار ساخت تخت رستم به علت نامعلومی متوقف شده و به پایان نرسیده است و این وقفه به ظهور “یفتلی‌ها” نسبت داده می‌شود.

بر اساس تحقیقات و حفاری‌های انجام شده توسط “احمدعلی کهزاد” که در این منطقه انجام شد، وجود استوپه سنگی یا همان تخت رستم و معابدی که در مجاورت آن از دوره بودایی وجود داشته است به دلیل وجود جلگه‌های حاصل‌خیز منطقه از روزگاران بسیار دور در عصر حجر و از دوران غارنشینی به بعد همواره کانون زندگی منطقه بوده است.

زرتشت ۱۰ سال در تخت رستم زندگی کرد

در رابطه با قدمت تاریخی تخت رستم نظرات متفاوتی وجود دارد.

“یوسف‌ شاه یعقوب اوف”، رئیس باستان شناسی آکادمی علوم تاجیکستان که در سال ۱۳۸۳ از این منطقه بازدید کرد و تحقیقاتی را در این مورد انجام داد، معتقد است: زرتشت به مدت ده سال در محل تخت رستم که از نادرترین پیکره‌ تراشی‌های دوران زرتشت است، زندگی می‌کرد و در ساختن معابد این منطقه هم سهم داشته است.

به گفته وی، قدمت تاریخی این اثر، نیز به ۳۵۰۰ سال پیش می‌رسد.

برخی دیگر نیز بر این باور هستند که تخت رستم مربوط به دوران بودا بوده و قدمت آن به ۲۵۰۰ سال قبل برمی‌گردد.

طبق حفاری‌ها و تحقیقات انجام شده توسط موسیه فوشه معروفترین باستان شناس و خاور شناس فرانسوی، قدمت این منطقه تاریخی به قرن پنجم میلادی برمی‌گردد.

تخت رستم و نسبت آن با شاهنامه

از آنجایی که شاهنامه فردوسی و داستان‌های آن در میان مردم این منطقه از گذشته‌های دور و تاکنون جایگاه ویژه‌ای داشته و برخی از داستان‌های شاهنامه نیز در این منطقه اتفاق افتاده است و همچنین نام سمنگان به مراتب در شاهنامه آمده است، داستان‌های گوناگونی در رابطه با تخت رستم در میان مردم از گذشته‌های دور رواج داشته است.

معروفترین داستانی که در این مورد وجود دارد، این است که وقتی “رستم” با “تهمینه” دختر شاه سمنگان ازدواج کرد، برای هر یک از آن‌ها تختی ساختند اما رستم شبی برای خود سنگ بزرگی را تراشید و آن را به شکل تخت درآورد.

تهمینه نیز اتاق‌های سنگی برای خود تراشید و مراسم عروسی رستم و تهمینه در محلی اتفاق افتاد که تهمنیه ساخته بود.

تخت رستم در معرض آسیب

بر اساس برخی گزارش‌ها، در سال‌های اخیر، آسیب‌های جدی بر این تخت سنگی وارد شده است.

این سنگ، به علت نداشتن دیواره و موقعیت آن در کنار جاده که محل عبور مسافران و اتومبیل‌های زیادی است، باعث فرسودگی شده است.

شاهنامه یکی از کتاب‌های حماسی شناخته شده نزد مردم افغانستان است و فردوسی و شاهنامه جایگاه ویژه‌ای نزد مردمان این کشور دارد.

ادامه متن…

رایزن فرهنگی افغانستان کسب مقام اول افغانستان در بخش بین‌الملل نمایشگاه کتاب تهران را به ملت و دولت خود تبریک گفت و آن را حاصل یک سال تلاش و برنامه‌ریزی عنوان کرد.

به گزارش فارس، غرفه افغانستان در بیست‌وپنجمین نمایشگاه بین‏ المللی کتاب تهران، در بین ۷۷ کشور شرکت کننده مقام اول نمایشگاه را در بخش بین‏ الملل از آن خود کرد.

“اسدالله امیری” در گفت‌وگو با فارس افزود: از یک سال پیش برای این نمایشگاه برنامه‌ریزی گسترده‌ای شده بود، به نهادهای فرهنگی و مهاجرین افغان مقیم ایران اطلاع‌رسانی گسترده شده بود.

وی همچنین تنوع منابع و ناشران متعدد را از دیگر عوامل موفقیت‌های افغانستان در این نمایشگاه عنوان کرد و گفت: هزار عنوان کتاب در ده هزار جلد باهمکاری اتحادیه ناشران افغانستان در این نمایشگاه عرضه شد.

رایزن فرهنگی افغانستان در ایران خاطر نشان کرد: فضای بزرگی که با همکاری وزارت فرهنگ و ارشاد جمهوری اسلامی در اختیار ناشران افغانستان قرار گرفته بود، از دیگر عوامل موفقیت به شمار می‌رود و هیچ کشور دیگری چنین فضایی در اختیار نداشت.

وی در مورد بازدیدکنندگان افزود: استقبال فوق‌العاده خوب بود، کتابخانه‌ها و دانشگاه‌ها رجوع بسیار خوبی داشتند و بیشتر در جستجوی کسب اطلاعاتی درباره افغانستان بودند.

امیری استقبال از پوسترها و فیلم‌های مستند را نیز چشمگیر عنوان کرد.

رایزن فرهنگی افغانستان این دستاورد را اتفاق بزرگی برای افغانستان دانست و آن را بیان‌گر قدرت فرهنگی افغانستان عنوان کرد.

وی این موفقیت را حاصل تلاش مسئولان وزارت اطلاعات و فرهنگ و ناشران افغانستان بیان کرد و آن را به دولت و ملت افغانستان تبریک گفت.

امیری همچنین از برگزاری پنج نشست تخصصی در حاشیه این نمایشگاه با حضور اساتید دانشگاه‌های افغانستان، اعضای پارلمان و شخصیت‌های فرهنگی این کشور خبر داد.

رایزن فرهنگی افغانستان در ایران به نمایندگی از افغانستان، تندیس و لوح یاد بود نمایشگاه را از “محمدرضا رحیمی” معاون اول رئیس جمهور ایران دریافت کرد.

این نمایشگاه روز گذشته به کار خود پایان داد.

نویسنده افغان در نشست «میراث مشترک فرهنگی جهان اسلام: افغانستان و ایران» با بیان این‌که دو کشور ایران و افغانستان دارای مشترکات فرهنگی زیادی‌اند، عنوان کرد: برای تقویت این مشترکات باید کتاب‌هایی نوشته و نمایشگاه‌های کتاب برگزار شوند و در آن‌ها به عرضه این مشترکات پرداخت./
به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) به نقل از ستاد خبری سرای اهل قلم بیست و پنجمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران، مولوی کروخی در این نشست اظهار کرد: روزگاری غزنی پرابهت و ارزشمند بود و شخصیت‌های فرهنگی و علمی فراوانی در خود پرورش داده بود و پیشینه تاریخی اثرگذار داشت اما بر اثر به وقوع پیوستن مشکلات عدیده‌ای مانند جنگ از پیشرفت خود بازماند.

وی با بیان این‌که خدا در قرآن مشوق اصلی کسب علم و فرهنگ است، ادامه داد:‌ آنانی که برای هدایت انسان‌ها تلاش می‌کنند مانند علما و فضلا، در تاریخ تمدن بزرگ اسلامی موثر و راهگشای زندگی بشر بوده‌اند. اسلام در عصرهای نخستین در میان هر ملتی که قدم می‌گذاشت، سبب رشد و پیشرفت آن ملت می‌شد. بنابراین، اسلام و مسلمانان از جمله دلایل رشد فرهنگ ایران باستان به شمار می‌روند.

کروخی ادامه داد:‌ «جان دیوئی» نویسنده معروف آمریکایی جمله معروفی دارد مبنی بر این‌که «زمانی که مسلمانان، اسکندریه را فتح کردند آنان تا ۲ سال تمام کتاب‌های علمی اسکندریه را مطالعه و ترجمه‌ کردند و آن‌ها را در جهت آبادانی تمدن اسلامی به کار گرفتند» این جمله برای مسلمانان جای بسی افتخار است که فردی از کشور آمریکا چنین حرفی درباره اسلام می‌زند. یا جمله معروف دانشمند فرانسوی مبنی بر «علم مسلمانان به اروپا سرایت کرد و اروپا امروز متاثر از خدمات علمی مسلمانان است» نشان‌دهنده ارزش علم در کشورهای اسلامی است.

وی افزود: اما متاسفانه بعدها بدعت‌ها و شبهاتی به‌وجود آمدند و دانشمندان ما نتوانستند به پیشرفت خود ادامه دهند. فقر و جنگ یکی از علت‌های عقب‌ماندگی کشور افغانستان محسوب می‌شود که امروز با این جهالت‌ها و مشکلات دست و پنجه نرم می‌کند.

کروخی عنوان کرد: تا زمانی که با فرهنگ خود آشنا نشویم و آن‌ را احیا و ترویج نکنیم، نمی‌توانیم از این جهالت نجات یابیم. رهایی از این مشکلات نیازمند این است که جوانان ما در فراگیری علم از یکدیگر سبقت بگیرند. ما باید به عزت و کرامت‌های گذشته خود برگردیم و با هویت زندگی کنیم که راهش دسترسی به علم و فناوری‌های علم است.

وی بیان کرد: فرهنگ دو کشور ایران و افغانستان در یک مسیر حرکت می‌کنند. وجود شخصیت‌های فرهنگی مشترک در این دو کشور مانند فردوسی، حافظ، ملاصدرا، جامی و مولانا جلال‌الدین بلخی، این دو کشور را به هم نزدیک‌تر کرده است.

کروخی افزود: برای تقویت مشترکات فرهنگی موجود بین دو کشور ایران و افغانستان باید کتاب‌هایی نوشته ، نمایشگاه‌های کتاب برگزار شود و این کتاب‌ها عرضه شوند تا بیش از پیش این دو کشور به یکدیگر نزدیک شوند. تحقق این امر و رهایی افغانستان از جهالت و تعصبات تنها به دست جوانان دانشجو و عاقل صورت می‌گیرد.

سخنران بعدی این نشست، شوکت‌علی محمدی، نویسنده و پژوهشگر افغان بود. وی غزنی را نمادی از تاریخ و فرهنگ کهن ایران باستان برشمرد و گفت: اگر غزنی به عنوان کشور فرهنگی افغانستان انتخاب شده است و منشا تولید علم و فرهنگ در سرزمین و در جهان اسلام به شمار می‌رود،در تاریخ، فرهنگ و تلاش‌های خردمندانه بزرگ‌مردان این سرزمین ریشه دارد.

وی اظهار کرد: غزنی یکی از شهرهای باستانی افغانستان محسوب می‌شود که در دوره های مختلف نام‌های گوناگونی را تجربه کرده است. اَرووا و زابلستان برخی از این نام‌ها را تشکیل می‌دهند. آن‌گونه که از تاریخ گذشته این سرزمین برمی‌آید، غزنی مرکز زابلستان است. زابلستان در دوره حاکمیت به دست رستم کیانی بود. این سرزمین در نقطه‌ای از تاریخ، سیستان نامگذاری و در دوره‌ای دیگر کاسه‌رود نام گرفته که محل جنگ‌های رستم بوده است.

محمدی ادامه داد: آن‌گونه که در منابع آمده است، نویسندگان نمی‌دانند که کاسه‌رود کجاست اما فردوسی در شاهنامه، کاسه‌رود را به گونه‌ای توصیف می‌کند که نمی‌تواند به دور از دَشت‌رود باشد. یکی از مناطق تاریخی که ریشه‌های فرهنگی زابلستان را به تصویر می‌کشد، خِردرود است. اگر اندک نگاهی به تاریخ فرهنگی این سرزمین بیاندازیم، متوجه می‌شویم که در ترویج فرهنگ کشور افغانستان بسیار موثر بوده است. مهمترین متن فرهنگی این سرزمین اوستا نام دارد. در کتاب «درٌ اوستا» به لهجه غزنی به این موضوع اشاره شده است.

وی اظهار کرد: وجود یک یا دو حرف بیشتر در زبان اوستا نسبت به زبان فارسی در سایر کشورها مانند پاکستان نشان‌دهنده وارث بودن زبان فارسی از زبان اوستایی است.

قنبرعلی تابش، نویسنده و پژوهشگر افغانی، سخنران بعدی این نشست بود که عنوان کرد: غزنی در سال ۲۰۱۳ پایتخت فرهنگی جهان اسلام شد. خدا را شاکریم که با وجود سیاهه‌هایی که آفاق زندگی ما را در افغانستان در برگرفته، هنوز ریشه‌های فرهنگی در جهان اسلام وجود دارند که از شخصیت‌های فرهنگی غزنی تجلیل ‌کنند. غزنی در بسیاری از علوم مانند طب، تاریخ، نجوم، شعر و زبان فارسی بر جهان اسلام حق دارد. آثار بزرگ فرهنگی در غزنی متولد شده‌اند. غزنی بستر نخستین‌ها و شاهکارهای ادب فارسی است.

وی ادامه داد: بسیاری از قالب‌های ادب فارسی در عصر غزنویان پدید آمده‌اند. سبک خراسانی در تاریخ ادبیات فارسی یک سبک فاخر به شمار می‌رود و در آن سبک، آثار متعددی به وجود آمده اند. این همان سبکی محسوب می‌شود که در بستر غزنی و در عهد غزنویان پدید آمده است.

تابش اظهار کرد: ورود مضمون‌ها نخستین بار در عصر غزنویان رخ داده است. ابوسعید ابوالخیر، نخستین شاعر زبان فارسی به شمار می‌رود که محتوای عرفانی را در قالب شعر درآورده است. رباعیات وی عارفانه‌ترین مضمون‌های شعر فارسی را در بردارد. سنایی غزنوی در بسیاری از ابتکارات جزو نخستین‌های شعر فارسی به شمار می‌آید این ابتکارات در عصر غزنویان اتفاق افتاده است.

وی در پایان گفت: غزنی بستر شاهکارهای زبان فارسی محسوب می‌شود. شاهنامه فردوسی در عصر غزنویان به وجود آمده است که می‌تواند نوعی هویت ایرانی تلقی شود. این اثر حامل خرد اوستایی است و بستر بسیار مناسبی برای تحقیقات جدید در حوزه اجتماعی محسوب می‌شود که امیدواریم جوانان ما بیش از پیش نسبت به آن عنایت داشته باشند.

نشست «میراث مشترک فرهنگی جهان اسلام: افغانستان و ایران»  (جمعه ۲۲ اردیبهشت) با حضور نویسندگان و پژوهشگران افغانستان در سرای اصلی اهل قلم واقع در طبقه دوم شبستان مصلای امام خمینی(ره) تهران برگزار شد.

قربانعلی هادی از کشور افغانستان با ارائه مقاله در خصوص نقش مبانی عاشورا در بیداری اسلامی، در همایش سراسری بیداری اسلامی، رتبه نخست را به خود اختصاص داد، در گفت‎وگو با خبرنگار فارس در گرگان، با بیان اینکه بیداری اسلامی ناظر آگاهی دینی بر جوامع و توده‎ها است اظهار داشت: این بیداری زمانی اتفاق می‎افتد که مردم با رسیدن به آگاهی، به اصول بازگشت به اسلام اصیل، اصلاح‌طلبی دینی و بازیابی هویتی دینی برسند.

وی با ارائه سه چارچوب نظری در بحث مبانی تأثیرگذار در رخداد بیداری اسلامی خاطر نشان کرد: یکی از نظریه‎های مورد بررسی، تغییر درونی انسان در تحولات تاریخی است.

هادی با اشاره به سخن شهید صدر گفت: هرگاه انسان‎ها در ذهن و درون خود تغییری ایجاد کنند، به همان اندازه تغییرات تاریخی نیز اتفاق خواهد افتاد.

نفر اول همایش سراسری بیداری اسلامی در گرگان ادامه داد: تحول زیر بار نرفتن، تغییر بازیابی هویت دینی، بازگشت به انقلاب راستین و اصیل، قرآن و خداوندمحوری از علائم رسیدن به این تغییرات است.

وی با بیان ارزش انسانی به عنوان دومین چارچوب نظری مقاله خود افزود: عدالت، تقوا، ظلم‎ستیزی و امر به معروف و نهی از منکر از ارزش‎های انسانی محسوب می‎شود که در نوع خود، حرکت تاریخی می‎آفرینند.

* نقش اسلام در مبانی عاشورا و بیداری اسلامی از همه برجسته‎تر است

هادی ابراز داشت: نظریه روان‎شناسی اجتماعی که با ارائه سه مقوله اسناد اجتماعی، شناخت اجتماعی و نفوذ اجتماعی، می‎تواند در مبانی عاشورا تأثیر گذارد به عنوان سومین چارچوب نظری در نظر گرفته می‎شود.

نفر اول همایش سراسری بیداری اسلامی در گرگان اضافه کرد: بحث اسناد اجتماعی با شناختن یک واقعه و رفتن به دنبال عوامل آن اتفاق می‎افتد که در این بحث، افراد با واقعه عاشورا مواجه شده و با نگاه اسلامی، به دنبال عوامل و مبانی انقلاب کربلا که بر اصل توحیدمحوری، مبارزه با ظلم و عمل به دستورات پیامبر(ص) استوار بود می‎روند.

هادی خاطر نشان کرد: نفوذ اجتماعی از طریق ارتباط کلامی و غیرکلامی و اینکه چه میزان اهل علم، تحقیق و فضیلت هستیم بروز می‎کند.

صاحب رتبه برتر همایش سراسری بیداری اسلامی با بیان اینکه در بخش محتوایی به چگونگی ارتباط بین مبانی اسلامی و واقعه عاشورا پرداخته است افزود: در بین عوامل و زمینه‎های پدید آورنده بیداری اسلامی که در مبانی عاشورا هم نیز تجسم یافته، با توجه به اینکه نقش اسلام از همه برجسته‎تر است، اما عوامل اجتماعی هم در این میان بی‎تأثیر نبوده است.

وی اضافه کرد: مسلمانان با اعتقاد به توحید، نبوت انبیا و اعتقاد به نفوذ سیره پیامبر و نفوذ کلام صحابه او می‎توانند مبانی عاشورا را اخذ کنند که این دریافت‎ها موجبات تقویت پایه‎های نهضت عاشورا را فراهم می‎کند.

هادی با اشاره به نگاه برون‎بینی اذعان داشت: احترام به اصل کرامت و عزت انسانی، حق و عدالت که همواره مورد توجه همه انسان‎ها قرار دارد، مبانی نهضت عاشورا را شکل می‎دهند.

مسوول خانه ادبیات افغانستان گفت: فرهنگیان افغانستان برای نوسازی زیر ساخت های فرهنگی، سیاسی و اجتماعی کشور خود که طی سال ها جنگ تخریب شده، به همکاری و نیز بهره گیری از تجربیات هنرمندان و فرهیختگانی ایرانی نیاز دارند.
ادامه متن…

به گزارش خبرگزار کتاب ایران(ایبنا)، به نقل از سرای اهل قلم بیست و پنجمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران، نشست تحلیل و بررسی شابک، کپی رایت، حقوق مولفان و ناشران افغانستان سه شنبه ۱۹ اردیبهشت در بخش بین الملل سالن سرای اهل قلم برگزار شد.

اسدالله امیری، رایزن فرهنگی سفارت افغانستان درایران به تاریخچه قوانین کپی رایت، حقوق مولفان وناشران در افغانستان اشاره کرد و گفت: «قانون اصول نامه علائم تجاری» اولین گام برای حمایت از حقوق مولفان وناشران در افغانستان بود. در سال ۲۰۰۲ نیز افغانستان عضو کمیسیون بین المللی حمایت از حقوق مولفان وناشران شد.

وی ادامه داد: در سال ۱۳۸۷ گام عمده بعدی ما تهیه قانونی در حمایت ازحقوق مولفان وناشران بود. در سال ۱۳۸۸ نیز قانون حمایت از اختراعات تهیه و به تصویب رسید. وزارت اطلاعات و فرهنگ و وزارت تجارت افغانستان دو مرجع برای قوانین کپی رایت و ثبت اختراعات اند.

دکتراجمل عازم، رییس اتحادیه ناشران افغانستان به عنوان سخنران بعدی به فعالیت‌های این اتحادیه اشاره کرد و گفت: با همکاری این اتحادیه اکنون روی جلد تمام کتاب‌هایی که درافغاستان به چاپ می رسند قیمت درج می شود درحالی که پیش از آن این گونه نبود.

وی تاکید کرد: یکی ازاهداف ما بررسی نحوه ارتباط با سایر کشورهاست و نخستین گام ما در این زمینه، حضور دربیست و پنجمین نمایشگاه بین المللی کتاب است.

رییس اتحادیه ناشران افغانستان ادامه داد: تلاش می کنیم برای ارتباط بیشتر نمایندگانی را در ایران تعیین کنیم تا کسانی که در ایرانند بتوانند با این اتحادیه ارتباط برقرارکنند .همچنین رایزنی فرهنگی سفارت افغانستان یکی دیگر از راه‌های ارتباط با این اتحادیه است.

عازم افزود: درافغانستان، نویسندگان می‌توانند با قیمت مناسب آثار خود را منتشر کنند. در گذشته اگر کتابی با شمارگان ۵۰۰ نسخه منتشر می شد، نمی توانستیم تمام نسخه های کتاب را به فروش برسانیم اما در حال حاضر، کتاب‌هایی با شمارگان ۱۰ هزار نسخه چاپ و به فروش می رسند که این نشان دهنده رشد کتابخوانی در این کشور است.

احراری، مدیر انتشارات احراری دیگر سخنران این نشست با درخواست حمایت ناشران ایرانی از ناشران افغانستان، بیان کرد: دراین نمایشگاه با بیش از ۱۵۰۰ عنوان کتاب و بیش از ۱۰ هزار جلد کتاب شرکت کرده ایم.

سید موسی حسینی، مدیرانتشارات صبح امید وعضو هیات مدیره اتحادیه ناشران مسلمان نیز با تاکید برتغییر فضای سیاسی و فرهنگی افغانستان گفت: اکنون درافغانستان قلم جای تفنگ را گرفته است. همچنین از افتخارات ماست که دوعضوهیات مدیره اتحادیه ناشران مسلمان از شهروندان افغانند.

دکترمحمد جواد ابوالقاسمی، معاون اموربین الملل سازمان سمت نیزبه فعالیت‌های این سازمان اشاره کرد وگفت: از سال ۱۳۸۰ تاکنون ما ارتباط علمی و مستقیم با دانشگاه‌ها و کتابفروشی‌های افغانستان داشته ایم و ۴۵ کتاب از نویسندگان آن کشور را چاپ کرده‌ایم.

وی ادامه داد: در زمان حکومت طالبان یک محموله از کتاب برای این کشور فرستادیم و حدود شش ماه کتاب‌های این محموله بررسی شدند اما چون کتاب‌های ما جهت گیری علمی داشتند، توانستند از این کشورمجوز بگیرند.

ابوالقاسمی افزود: در حال حاضر ۲۰ عنوان از کتاب‌های ما در افغانستان بدون مجوز و هماهنگی چاپ وتوزیع می شوند.

معاون اموربین الملل سازمان سمت بیان کرد: افغانستان عقاب مجروح است. امیدوارم که این عقاب مجروج خودش را بازسازی کند. ما آماده ایم که همه نوع همکاری با افغانستان داشته باشیم چون معتقدیم که هرچه سرمایه گذاری کنیم، متضررنخواهیم شد.